Służba Liturgiczna
Grupy w Parafii
Określenie ministrant pochodzi od łac. „ministrare” – oznaczającego „służyć”. Ministrant to zazwyczaj młoda osoba świecka, która po stosownym ustanowieniu może uczestniczyć bliżej świętych obrzędów, tym samym reprezentując wiernych wokół ołtarza oraz pomagać celebransowi.
Strój ministranta stanowią:
komża i pelerynka,
lub alba przepasana cingulum.
Historia posługi ministrantów
Trudno tak naprawdę określić, kto był pierwszym ministrantem lub kto takie funkcje spełniał jako pierwszy. Początków można się jednak dopatrywać już w Biblii. Nowy Testament mówi nam o chłopcu, który przed cudownym rozmnożeniem chleba przyniósł pięć chlebów i dwie ryby, by Chrystus uczynił cud rozmnożenia pokarmu (J 6, 8-9) . Tradycja uznaje go za „praministranta”; przyniósł on bowiem niejako pierwsze dary ofiarne. Inna teoria mówi, iż Chrystus uczynił pierwszymi ministrantami apostołów: św. Piotra i św. Jana, którym nakazał znalezienie wieczernika i przygotowanie wieczerzy paschalnej (Łk 22, 7-13).
W pierwszych wiekach Kościoła funkcje liturgiczne poza biskupem i prezbiterem spełniali wyłącznie diakoni. W miarę rozszerzania się Kościoła potrzeba było większej ilości ludzi do posług; papież Korneliusz w swym liście wymienia kleryków niższych święceń: subdiakonów, akolitów, lektorów i ostiariuszy. Właśnie spośród akolitów, zanoszących komunię św. nie mogącym uczestniczyć w liturgii wywodził się główny patron służby liturgicznej: św. Tarsycjusz (I połowa III w.) – męczennik Eucharystii.
Chłopcy-ministranci przy ołtarzu zaczynają regularnie służyć od przełomu IV/V wieku. Na powstanie funkcji ministranta w jej dzisiejszej formie miała wpływ praktyka odprawiania Mszy św. bez udziału wiernych, gdzie obecność ministranta była niejako symbolem obecności ludu.
Zadania ministrantów w czasie liturgii
Do głównych zadań ministrantów należą:
pomoc w ubraniu celebransa w szaty liturgiczne,
przygotowanie ksiąg i liturgii pod względem technicznym (obie powyższe funkcje spełnia zazwyczaj kościelny-zakrystian),
przynoszenie świec, wina, chleba, naczyń liturgicznych do ołtarza,
dodatkowe funkcje losowe (np. przyniesienie hostii, gdy brakuje jej w patenie, nałożenie welonu),
Do zadań ministrantów wobec ludu wiernych (w czasie Mszy cum populo – z ludem):
bycie przykładem w postawach, gestach, słowach,
dawanie znaku dzwonkiem, celem przypomnienia zmiany postawy,
Funkcje ministrantów
Wypada, by każdy ministrant w prezbiterium posiadał jakąś funkcję liturgiczną. Niewłaściwe jest, gdy jedna osoba wykonuje 2-3 funkcje, podczas gdy kilku ministrantów jest „bezrobotnych”. Stare Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego w pkt. 71 mówi: „jeśli jest kilka osób, które mogą spełniać tę samą funkcję, wówczas nic nie stoi na przeszkodzie, by podzieliły one między siebie różne części tej samej funkcji”. Mnogości funkcji domaga się społeczny charakter liturgii (KL 26).
Spośród funkcji ministranckich można wyróżnić następujące:
ministrant ołtarza:
przynoszący dary ofiarne (minister missae),
posługujący do ksiąg (Mszał itp.) (minister libri),
ministrant kadzidła (turyferariusz),
ministrant łódki (nawikulariusz),
ministrant krzyża (krucyferariusz),
ministrant światła (ceroferariusz),
lektor,
kantor
psałterzysta